کاشی سنتی: هنری ماندگار از دیار ایران
کاشی سنتی یکی از ارزشمندترین هنرهای تزئینی ایران است که ریشه در تاریخ کهن این سرزمین دارد. این هنر با تلفیق رنگها، طرحها و تکنیکهای مختلف، جلوههای بینظیری را خلق میکند که در معماری ایرانی از دیرباز مورد استفاده قرار میگرفته است.
تاریخچه کاشی سنتی
کاشیکاری سنتی در ایران به هزاران سال پیش بازمیگردد. در دوران اسلامی، این هنر به اوج شکوفایی خود رسید و در تزئین مساجد، کاخها، کاروانسراها و بناهای مذهبی به کار میرفت. کاشیهای هفترنگ، معرق، زرینفام و مقرنس از جمله انواع کاشیهایی هستند که در این دوره به وفور استفاده میشدند.
مواد اولیه و روش ساخت
برای ساخت کاشی سنتی، از خاک رس مرغوب، لعابهای رنگی و رنگدانههای طبیعی استفاده میشود. پس از آمادهسازی گل کاشی، آن را به شکلهای مختلف قالبگیری کرده و سپس در کوره پخته میشود. پس از پخت اولیه، روی کاشیها را لعاب میدهند و مجدداً در کوره پخته میشود. در مرحله آخر، طرحهای مورد نظر روی کاشیها نقاشی شده و دوباره در کوره پخته میشود تا رنگها تثبیت شوند.
انواع کاشی سنتی
- کاشی هفت رنگ: این نوع کاشیها با استفاده از هفت رنگ اصلی (زرد، آبی، قرمز، سبز، سیاه، سفید و بنفش) و ترکیب آنها با یکدیگر ساخته میشوند.
- کاشی معرق: در این نوع کاشیکاری، قطعات کوچک کاشی با رنگهای مختلف کنار هم چیده میشوند تا طرحهای پیچیده و هندسی ایجاد کنند.
- کاشی زرینفام: این کاشیها با استفاده از لعاب زرین و نقرهای تزئین میشوند و درخشندگی خاصی دارند.
- کاشی مقرنس: این نوع کاشیها با ایجاد برجستگیها و فرورفتگیهای کوچک، طرحهای هندسی پیچیدهای را به وجود میآورند.
کاربردهای کاشی سنتی
کاشیهای سنتی در گذشته عمدتاً برای تزئین بناهای مذهبی و عمومی استفاده میشدند. اما امروزه نیز از این کاشیها در طراحی داخلی و خارجی ساختمانها، ساخت صنایع دستی و تزئینات مختلف استفاده میشود.
ویژگیهای کاشی سنتی
- زیبایی و تنوع طرح: کاشیهای سنتی با طرحها و رنگهای متنوع و چشمنواز، زیبایی خاصی به فضا میبخشند.
- دوام و ماندگاری: کاشیهای سنتی به دلیل استفاده از مواد مرغوب و پخت در دمای بالا، بسیار مقاوم و بادوام هستند.
- عایق حرارتی و صوتی: کاشیها به دلیل خاصیت عایق بودن، از نفوذ گرما و سرما و همچنین صدا جلوگیری میکنند.
- مقاومت در برابر رطوبت: کاشیها به دلیل لعابکاری، در برابر رطوبت مقاوم هستند و در محیطهای مرطوب نیز قابل استفاده میباشند.
اهمیت حفظ و احیای کاشی سنتی
کاشی سنتی به عنوان میراث فرهنگی ایران، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. حفظ و احیای این هنر ارزشمند، نیازمند حمایت و تلاش هنرمندان، مسئولین و علاقهمندان به هنر و فرهنگ ایرانی است.
- ۰ ۰
- ۰ نظر